Główne zarzuty wobec metody Montessori to:
1. Brak ujednoliconego programu nauczania
Metoda Montessori jest elastyczna i niejednokrotnie brak jej standaryzacji, co bywa trudne do zaakceptowania przez rodziców. Dziecko może spędzić miesiąc nad mapami, nie interesując się w ogóle mnożeniem czy gramatyką. W szkole tradycyjnej omawiany materiał narzucony jest z góry, rodzice wiedzą, jakie tematy pani nauczycielka omawia, cała klasa w jednym czasie robi to samo i widzimy, kto już zrozumiał ten temat, a kto nie.
Moja odpowiedź: Ten punkt myślę, że bardziej dotyczy uczniów niż przedszkolaków. Pamiętajmy, że w każdej szkole obowiązuje ministerialna podstawa programowa, w Montessori również. Jednak w metodzie Montessori dzieci mają swobodę w opracowywaniu materiału, według obowiązującego programu. To znaczy, że istniejące pomoce montessoriańskie doskonale ułatwiają zrozumienie abstrakcyjnych pojęć jak: dzielenie, potęgi, formy ukształtowania terenu, ale żeby zrozumieć temat to przede wszystkim dzieci muszą wykonać pracę własną z zagadnieniem. Częste powtarzanie, aktywne poszukiwanie dodatkowych informacji w książkach, czasopismach czy Internecie, tworzenie własnych materiałów i prac to sposób na naukę i utrwalenie zdobytej wiedzy. Nad tym wszystkim czuwa oczywiście nauczyciel czy rodzic, który subtelnie koryguje ewentualne potknięcia albo podsuwa właściwe karty pracy. Uczeń sam decyduje kiedy jest gotowy, aby poddać swoją wiedzę i umiejętności “sprawdzeniu i zaliczeniu” przez nauczyciela. Jest też skutek uboczny pracy własnej z zagadnieniem - to wyrażanie swojej kreatywności w pracach plastycznych.
2. Brak ocen
W metodzie Montessori nie stosuje się tradycyjnych ocen, skąd więc wiedzieć, że dziecko umie dany temat? To może być również problematyczne w kontekście wymagań stawianych przez system edukacji tradycyjnej oraz dalszej ścieżki edukacyjnej dzieci.
Moja odpowiedź: Metoda Montessori stawia na rozwój i samodzielność dziecka, a nie na porównywanie z innymi, zwłaszcza z rówieśnikami czy z książkowymi normami. Brak ocen pozwala na skupienie się na procesie nauki, a nie tylko na wynikach. Dziecko uczy się dla siebie, dla swojej satysfakcji i raduje się z własnych osiągnięć, w postaci zrozumienia tematu. Nie ma potrzeby sprawdzać czy koleżanka wie coś więcej, żeby ocenić własną wiedzę. Poza tym czy życie polega na dostawaniu ocen? To raczej umiejętność radzenia sobie w różnych sytuacjach, kreatywność i elastyczność są kluczowe, a nie wynik na papierze.
3. Za duża swoboda, za mało bezpieczeństwa
Dzieci właściwie robią co chcą, a brak odpowiedniej kontroli i zbyt duża swoboda, mogą prowadzić do sytuacji, w których zagraża im niebezpieczeństwo, nie zdając sobie z tego sprawy. Eksperymentowanie z przedmiotami niebezpiecznymi czy niewłaściwe korzystanie z narzędzi to prosta droga do nieszczęśliwego wypadku. Ponadto, zbyt duża swoboda może prowadzić do braku dyscypliny, a to może doprowadzić do chaosu i do utraty kontroli nad klasą przez nauczyciela.
Moja odpowiedź: Swoboda to kluczowy element Montessori, który pozwala dziecku rozwijać się w naturalny sposób. W naturalny, czyli zgodny z jego tempem rozwoju. Ważne jest, aby zachować równowagę między daniem dzieciom swobody a zapewnieniem im bezpiecznego i odpowiednio, nadzorowanego środowiska. W przedszkolach i szkołach dzieci korzystają z pomocy samodzielnie, w tym często z noży albo igieł. To nie znaczy jednak, że brakuje kontroli czy bezpieczeństwa. Nad wszystkim czuwa nauczyciel, który ma wyostrzoną czujność. Widzi czy dziecko potrafi posługiwać się nożem, czy potrzeba mu jeszcze wsparcia. W metodzie Montessori dzieci uczą się odpowiedzialności za siebie i swoje otoczenie, co pomaga im rozwijać samodzielność, współpracę i umiejętność radzenia sobie w różnych sytuacjach.
4. Wysokie koszty
Przedszkola i szkoły Montessori są kosztowne. Pomoce edukacyjne Montessori są kosztowne. Szkolenia dla rodziców czy nauczycieli są kosztowne. Nie wszyscy mają dostęp do tej metody w równym stopniu. Dla niektórych to po prostu bariera.
Moja odpowiedź: Zgadzam się w 100%. Kształcenie dzieci metodą Montessori jest droższe niż tradycyjna szkoła. Metoda Montessori jest kosztowna, ale mogę zapewnić, że na dłuższą metę przynosi znakomite efekty. To nie tylko edukacja, ale inwestycja w rozwój osobisty, umiejętności społeczne i samodzielność naszego dziecka. Montessori rozwija dzieci na wielu płaszczyznach, od przedmiotów szkolnych, przez samodzielną pracę, po szacunek i tolerancję. Tu warto wspomnieć, że Montessori to nie jest metoda wychowywania dzieci. Wychowanie dziecka to proces znacznie bardziej złożony i obejmujący wiele różnych aspektów, które wykraczają poza samo nauczanie. Metoda Montessori może wspomagać ten proces, ale nie zastępuje go.
Natomiast jeśli chodzi o koszty kształcenia nauczycieli czy rodziców, to edukatorzy pracujący w metodzie Montessori muszą być dobrze przeszkoleni i kompetentni, aby móc efektywnie prowadzić zajęcia, co może być przewagą w porównaniu do szkoły systemowej.
5. Ryzyko, że dziecko nie poradzi sobie w przyszłości
Dziecko może nie być odpowiednio przygotowane do wymagań dorosłego życia, w którym konieczna jest współpraca z innymi, zdolność radzenia sobie z presją i oceną, a także dostosowywanie się do standardowych systemów edukacji i pracy.
Moja odpowiedź: Realny świat to często dostosowywanie się do określonych standardów. Metoda Montessori kładzie nacisk na indywidualne tempo rozwoju dziecka i ogranicza konwencjonalne elementy oceniania i porównywania z innymi. Mamy świadomość, że mimo wielu zalet Montessori, istnieje potrzeba skonfrontowania ich z potrzebami współczesnego społeczeństwa i rynku pracy. Dzieci wychowane w metodzie Montessori rozwijają umiejętności, które są kluczowe w dzisiejszym świecie: samodzielność, kreatywność, umiejętność rozwiązywania problemów, współpraca z innymi. To właśnie te umiejętności są cenione przez pracodawców i przydatne w różnych sytuacjach życiowych. Jednak dla dzieci montessoriańskich, szokiem może być spotkanie ze stresem, pośpiechem, hałasem współczesnego świata.
6. Brak aktualizacji metody
Montessori nie używa współczesnej technologii. Ogranicza to dostęp dzieci do nowoczesnych technologii, do funkcjonowania w dzisiejszym świecie i powoduje trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji.
Moja odpowiedź: I tu również zgadzam się w 100%. Jednym z potencjalnych zagrożeń związanych z metodą Montessori jest brak aktualizacji metody, zwłaszcza w kontekście nowych technologii i zmian w otaczającym świecie. Metoda Montessori została opracowana ponad sto lat temu, a od tego czasu świat znacząco się zmienił. W dzisiejszych czasach technologia odgrywa kluczową rolę w życiu codziennym, w pracy i w edukacji. Podejście Montessori nie uwzględnia nowinek technologicznych. Wydaje mi się, że istnieje potrzeba dostosowania metody Montessori do współczesnych realiów, włączając w nią elementy nowoczesnych technologii, aby zapewnić dzieciom kompleksowe przygotowanie do życia w dzisiejszym świecie. Komputer, tablet, telefon to narzędzia. Mogą być niebezpieczne, a mogą być bardzo pomocne. Właściwie bez tych urządzeń współczesny świat nie istnieje. Ważne jest, aby rodzice i nauczyciele wprowadzali te urządzenia do życia dziecka, ale zapewnili odpowiednie wsparcie i nadzór w celu zapobiegania negatywnym skutkom niewłaściwego i nadmiernego korzystania.
Sporo tych wad.
To jednak ważne kwestie, które budzą niepokój rodziców i niechęć do metody Montessori. Każdy sam musi skonfrontować zalety z wadami, metodę Montessori z innymi metodami i wybrać, co dla jego dziecka na danym etapie będzie najlepsze.
